Phân lân là một trong những loại phân bón quan trọng giúp cây trồng phát triển mạnh mẽ và đạt năng suất cao. Để đạt hiệu quả tối ưu, việc tưới phân lân đúng cách là yếu tố quan trọng mà người làm vườn cần nắm rõ. Trong bài viết này, TOMAX sẽ hướng dẫn chi tiết cách tưới lân cho cây trồng, giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, phát triển toàn diện và mang lại vụ mùa bội thu.
Phân lân là gì? Vai trò của phân lân đối với cây trồng
Trước khi đi vào chi tiết cách tưới lân cho cây. Hãy cùng tìm hiểu qua khái niệm phân lân, tưới lân có an toàn cho cây không? Lân nên tưới hay bón trực tiếp vào cây? Phân lân có vai trò gì trong quá trình sinh trưởng và năng suất của cây? trong phần bên dưới:.
Khái niệm phân lân
Phân lân (phốt pho – P) là một trong ba nguyên tố dinh dưỡng chính trong phân bón NPK, cùng với nitơ (N) và kali (K). Trong đó, lân đặc biệt cần thiết cho sự phát triển rễ và quá trình sinh trưởng của cây. Phân lân chủ yếu được sản xuất từ quặng phốt phát thông qua quá trình chế biến hóa học hoặc nung chảy, và có nhiều dạng khác nhau như phân lân đơn (super lân), và phân lân nung chảy .
Phân lân có vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và ra hoa của cây, đặc biệt trong giai đoạn cây non đang phát triển rễ. Chính vì vậy, việc sử dụng phân lân hợp lý giúp cây trồng có thể phát triển tối ưu, đạt năng suất cao và chất lượng tốt.
Vai trò của phân lân trong quá trình sinh trưởng của cây
Lân là nguyên tố cấu thành nên các axit nucleic (ADN, ARN), các coenzyme, và ATP – hợp chất chịu trách nhiệm truyền tải năng lượng trong tế bào thực vật. Cụ thể, vai trò của lân đối với cây trồng bao gồm:
- Phát triển hệ rễ mạnh mẽ: Lân giúp rễ cây phát triển nhanh và khỏe, tăng cường khả năng hút nước và chất dinh dưỡng.
- Thúc đẩy quá trình quang hợp và trao đổi chất: Lân giúp cải thiện quá trình quang hợp và hô hấp, từ đó tăng cường khả năng phát triển của cây.
- Tăng cường khả năng ra hoa, đậu quả: Cây thiếu lân thường có hiện tượng chậm ra hoa, hoa kém chất lượng và trái nhỏ.
- Cải thiện khả năng chống chịu với điều kiện môi trường bất lợi: Phốt pho đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cây tăng sức đề kháng, chịu đựng được các điều kiện khắc nghiệt như hạn hán hoặc nhiệt độ thấp.
Phân loại phân lân tưới cây
Trên thị trường có rất nhiều loại phân lân khác nhau, mỗi loại có đặc tính và ứng dụng riêng biệt. Dưới đây là những loại phân lân phổ biến:
- Super lân (Lân đơn): Là dạng phân lân hòa tan dễ dàng, thường chứa 16-18% P2O5. Loại phân này thích hợp sử dụng cho các loại cây trồng cần cung cấp phốt pho nhanh, đặc biệt trong các giai đoạn cây non, cây chuẩn bị ra hoa.
- Phân lân nung chảy: Được sản xuất bằng cách nung chảy quặng phốt phát với các chất phụ gia. Phân này có độ hòa tan chậm, thích hợp cho các vùng đất chua hoặc đất có độ pH thấp.
Xem thêm bài viết: [Giải đáp chi tiết] Phân lân thường dùng để bón lót hay bón thúc?
Hướng dẫn cách tưới lân cho cây trồng đúng chuẩn
Để đạt hiệu quả tối ưu khi thực hiện cách tưới lân cho cây trồng, người làm vườn cần tuân thủ các bước kỹ thuật dưới đây:
Tưới phân lân hòa tan cho cây
Super lân là dạng phân lân hòa tan nhanh, thích hợp cho những loại cây cần cung cấp phốt pho ngay lập tức. Để tưới phân lân hòa tan, hãy thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Pha phân lân với nước theo tỉ lệ khuyến nghị của nhà sản xuất. Thường tỉ lệ là 100-200g phân lân cho 10 lít nước.
- Bước 2: Ngâm lân tưới cây và khuấy đều dung dịch để phân lân tan hoàn toàn trong nước.
- Bước 3: Tưới dung dịch trực tiếp vào gốc cây hoặc tưới phun qua lá (tùy thuộc vào loại cây và nhu cầu dinh dưỡng).
Lưu ý rằng việc tưới phân lân hòa tan nên được thực hiện vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh thời điểm nắng gắt để hạn chế bay hơi và tăng hiệu quả hấp thụ của cây.
Tưới phân lân chậm tan
Phân lân chậm tan thích hợp cho những loại cây cần cung cấp dinh dưỡng trong thời gian dài, chẳng hạn như cây ăn quả hoặc cây công nghiệp lâu năm. Các bước thực hiện tưới phân lân chậm tan như sau:
- Bước 1: Trộn phân lân tan chậm với đất xung quanh gốc cây hoặc rải phân trực tiếp lên mặt đất.
- Bước 2: Tưới nước đều đặn để phân dần thẩm thấu vào đất và được rễ cây hấp thụ từ từ.
- Bước 3: Theo dõi sự phát triển của cây để điều chỉnh liều lượng phân bón phù hợp.
Phân lân tan chậm thường được bón một hoặc hai lần trong một mùa, tùy thuộc vào loại cây và điều kiện đất. Đây là lựa chọn tốt cho các loại cây trồng trên đất chua vì chúng không bị rửa trôi nhanh chóng.
Kết hợp phân lân với các loại phân bón khác
Sự kết hợp giữa phân lân và các loại phân bón khác như NPK, phân hữu cơ, và phân đạm sẽ mang lại hiệu quả cao hơn trong việc cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho cây trồng. Một số lưu ý khi kết hợp phân lân với các loại phân bón khác:
- Phân NPK: Lân là thành phần trong các loại phân NPK. Tưới phân NPK sẽ cung cấp đồng thời cả nitơ, phốt pho, và kali cho cây, giúp cây phát triển toàn diện.
- Phân hữu cơ: Khi kết hợp phân lân với phân hữu cơ, lân sẽ được bảo vệ khỏi quá trình kết tủa trong đất, giúp cây hấp thụ dễ dàng hơn. Điều này đặc biệt hữu ích trên các loại đất chua.
- Không kết hợp với phân bón chứa canxi: Tránh tưới phân lân cùng lúc với các loại phân bón chứa canxi (như vôi) vì chúng có thể gây ra phản ứng kết tủa, làm giảm hiệu quả của phân lân.
Thời gian và liều lượng tưới phân lân cho từng loại cây
Tưới nước lân buổi nào tốt nhất cho cây trồng? Thời gian và liều lượng khi tiến hành cách tưới lân cho cây, phụ thuộc vào đặc điểm sinh trưởng của từng loại cây trồng cũng như điều kiện thổ nhưỡng. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể cho một số loại cây trồng phổ biến:
- Cây ăn quả: Cây ăn quả như cam, xoài, bưởi cần lượng phân lân nhiều vào giai đoạn cây ra hoa và kết trái. Đặc biệt, phân lân nên được tưới vào đầu và cuối mùa mưa để cây hấp thụ tối ưu.
- Cây rau màu: Các loại rau màu cần lượng phốt pho nhỏ nhưng thường xuyên. Do đó, cần chia nhỏ lượng phân lân và tưới định kỳ, giúp cây phát triển đều và năng suất cao.
- Cây lúa: Cây lúa cần phân lân từ giai đoạn gieo hạt cho đến khi cây đẻ nhánh và bắt đầu tạo hạt. Lượng phân lân thường được tưới vào các thời điểm cụ thể trong chu kỳ sinh trưởng của cây để tối đa hóa sản lượng.
Lưu ý khi sử dụng phân lân bạn nên biết
Khi sử dụng phân lân để tưới cho cây, người làm vườn cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo cây trồng hấp thụ dinh dưỡng tốt nhất và tránh gây tác hại cho cây hoặc đất. Dưới đây là những lưu ý cần thiết khi tưới phân lân:
Lựa chọn loại phân lân phù hợp với đặc tính đất
Độ pH của đất ảnh hưởng rất lớn đến khả năng hấp thụ phốt pho của cây trồng. Đối với đất chua (độ pH < 5.5), phân lân dễ bị kết tủa thành các dạng khó tan, gây ra tình trạng thiếu lân cho cây. Để khắc phục điều này, nên sử dụng các loại phân lân nung chảy hoặc super lân. Trái lại, đất có độ pH trung tính hoặc kiềm có thể hấp thụ lân tốt hơn, nên phân lân hòa tan sẽ là lựa chọn tốt nhất.
Ảnh hưởng của việc bón quá nhiều phân lân
Dù lân rất cần thiết cho cây trồng, nhưng việc bón phân lân quá mức có thể gây ra các tác động tiêu cực. Dư thừa lân có thể dẫn đến việc cây khó hấp thụ các nguyên tố vi lượng khác như sắt (Fe), kẽm (Zn) và đồng (Cu), gây ra hiện tượng suy dinh dưỡng thứ cấp. Ngoài ra, dư thừa phân lân cũng có thể làm giảm sức đề kháng của cây, khiến cây dễ bị sâu bệnh tấn công.
Phương pháp bảo quản phân lân
Phân lân cần được bảo quản ở nơi khô ráo, tránh ẩm ướt và ánh nắng mặt trời trực tiếp. Nếu phân lân bị ẩm, chúng có thể kết dính lại và trở nên khó sử dụng, làm giảm hiệu quả khi tưới cho cây. Đặc biệt, nên lưu trữ phân lân trong bao bì kín để tránh bị phân hủy hoặc biến đổi chất lượng.
Việc tưới phân lân đúng cách không chỉ giúp cây trồng phát triển mạnh mẽ mà còn góp phần cải thiện chất lượng đất và nâng cao hiệu quả canh tác. Hãy áp dụng ngay những cách tưới lân cho cây được chia sẻ trong bài viết này của Tomaxholding để đảm bảo cây trồng của bạn luôn khỏe mạnh và cho năng suất cao.
Một số câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp khi tưới phân lân cho cây trồng, giúp người làm vườn hiểu rõ hơn về cách sử dụng và tối ưu hiệu quả của phân lân:
Có thể tưới phân lân qua lá được không?
Phân lân có thể được tưới qua lá, tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này không cao bằng tưới gốc. Phốt pho là nguyên tố di động trong cây, nhưng khả năng thẩm thấu qua lá rất hạn chế. Do đó, phương pháp tưới qua lá chỉ nên được sử dụng khi cây có biểu hiện thiếu lân nghiêm trọng và cần khắc phục ngay lập tức.
Khi nào nên tưới phân lân cho cây?
Thời gian tưới phân lân lý tưởng nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát, khi nhiệt độ không quá cao. Điều này giúp hạn chế sự bay hơi của nước và tăng cường khả năng hấp thụ của cây. Ngoài ra, việc tưới phân vào đầu và cuối mùa mưa cũng giúp cây hấp thụ phốt pho hiệu quả hơn.
Cây trồng nào cần nhiều phân lân nhất?
Những loại cây cần nhiều phân lân nhất là cây ăn quả và cây lâu năm như cam, xoài, bưởi, cà phê, tiêu… Các loại cây này cần lượng phốt pho lớn để phát triển hệ rễ và ra hoa, kết trái. Đối với các loại rau màu, lân cũng rất cần thiết nhưng liều lượng nhỏ hơn và phải tưới đều đặn trong suốt chu kỳ sinh trưởng của cây.