Gạo lứt đen là loại ngũ cốc giàu dinh dưỡng, chứa nhiều chất xơ, protein và chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe. Với các dưỡng chất như anthocyanin, sắt và magie, gạo lứt đen giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ tim mạch và hệ xương, là lựa chọn lý tưởng cho chế độ ăn uống lành mạnh. Cùng Tomax Holding tìm hiểu công dụng của gạo lứt đen thông qua bài viết sau đây!
Gạo lứt đen là gì?
Gạo lứt đen, còn được biết đến với tên gọi gạo cẩm, là một loại ngũ cốc nguyên hạt giàu dinh dưỡng. Với màu sắc đặc trưng và hàm lượng dưỡng chất cao, gạo lứt đen không chỉ cung cấp chất xơ mà còn mang đến nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Loại gạo này từ xa xưa đã được xem là thực phẩm quý, có lợi cho các cơ quan như gan, thận, và hệ tiêu hóa.
Giá trị dinh dưỡng của gạo lứt đen
Gạo lứt đen chứa nhiều dưỡng chất có lợi. Trong 100g gạo lứt đen đã nấu chín, có các thành phần dinh dưỡng như sau:
Thành phần dinh dưỡng | Hàm lượng trong 100g gạo lứt đen nấu chín |
Carbohydrate | 21g |
Protein | 4g |
Chất xơ | 2g |
Vitamin B6 | 7% DV |
Folate | 6% DV |
Magie | 8% DV |
Phốt pho | 8% DV |
Kẽm | 9% DV |
Đồng | 6% DV |
Mangan | 14% DV |
Lợi ích sức khỏe của gạo lứt đen
- Tốt cho hệ tiêu hóa: Với lượng chất xơ dồi dào, gạo lứt đen hỗ trợ tiêu hóa tốt, giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường ruột và là lựa chọn tốt cho người có các vấn đề về đường ruột yếu.
- Hỗ trợ giảm cân nhanh chóng: Trong 1 kg gạo lứt đen, lượng calo ước tính là khoảng 3,400 – 3,600 calo. Trung bình, 100g gạo lứt đen cung cấp khoảng 340 – 360 calo, tùy thuộc vào giống gạo cụ thể và phương pháp canh tác.
- Hỗ trợ sức khỏe tim mạch: Không chứa natri, gạo lứt giúp duy trì huyết áp ổn định và giảm cholesterol xấu trong máu nhờ chất xơ và vitamin C.
- Tăng cường miễn dịch: Lượng vitamin C trong gạo lứt đen giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ sức khỏe và làn da, ngăn ngừa bệnh tật.
- Hỗ trợ xương khớp: Chứa các khoáng chất như kẽm, phốt pho và magie, gạo lứt đen giúp tăng cường sức khỏe xương, làm giảm nguy cơ loãng xương.
- Chống lão hóa: Nhờ anthocyanins – một chất chống oxy hóa mạnh, gạo lứt đen giúp ngăn ngừa bệnh mãn tính như ung thư, béo phì và các bệnh tim mạch.
- Hỗ trợ phụ nữ mang thai: Gạo lứt đen giàu folate và axit folic, các dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi, giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh.
- Chất chống oxy hóa cao: Gạo lứt đen chứa lượng lớn chất chống oxy hóa như anthocyanin, carotenoid và flavonoid giúp bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư, bệnh tim và Alzheimer.
- Hợp chất anthocyanin: Làm nên sắc tím đen của gạo lứt đen, anthocyanin có khả năng kháng viêm, ngăn ngừa ung thư và hỗ trợ ngăn chặn các bệnh mãn tính như tim mạch và béo phì.
- Tăng cường sức khỏe tim mạch: Flavonoid và anthocyanin trong gạo lứt đen giúp giảm cholesterol xấu (LDL), tăng cholesterol tốt (HDL), nhờ đó giảm nguy cơ bệnh tim.
- Chống ung thư: Hàm lượng anthocyanin cao trong gạo lứt đen có khả năng giảm nguy cơ ung thư đại tràng và ngăn chặn sự lây lan của ung thư vú.
- Tăng cường thị lực: Gạo lứt đen chứa zeaxanthin và lutein – hai carotenoid bảo vệ mắt khỏi các tổn thương từ gốc tự do, giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
- Không chứa gluten: Gạo lứt đen là lựa chọn an toàn cho những người nhạy cảm hoặc không dung nạp gluten, đặc biệt là người mắc bệnh Celiac, vì nó không chứa loại protein này và an toàn cho hệ tiêu hóa.
Hướng dẫn cách nấu gạo lứt đen tại nhà
- Vo và ngâm gạo: Vo gạo lứt đen nhẹ nhàng để loại bỏ bụi bẩn, rồi ngâm gạo trong nước ấm khoảng 20-30 phút. Bước này giúp gạo mềm hơn, khi nấu sẽ nhanh chín và giữ được dinh dưỡng tối đa.
- Đong nước: Sau khi ngâm, đong lượng nước theo tỷ lệ 1 chén gạo : 2,5 chén nước để gạo có độ dẻo vừa phải. Nếu bạn thích ăn cơm mềm hơn, có thể thêm một chút nước.
- Nấu gạo: Cho gạo và nước vào nồi cơm điện, bật nút nấu và để nồi hoạt động đến khi chuyển sang chế độ “Warm” (giữ ấm). Để cơm được ngon hơn, hãy ủ thêm khoảng 10-15 phút trước khi mở nắp.
- Thưởng thức: Dùng cơm gạo lứt đen với muối mè, rau củ hoặc các món yêu thích để bữa ăn thêm phần dinh dưỡng và ngon miệng.
Mẹo nhỏ: Khi nấu gạo lứt đen trên bếp, hãy đun sôi trước rồi hạ lửa nhỏ và nấu khoảng 30-40 phút để gạo chín đều.
Gợi ý các món ngon từ gạo lứt đen
- Cơm gạo lứt đen muối mè: Cơm gạo lứt đen ăn kèm muối mè là món ăn đơn giản, giàu dinh dưỡng, thích hợp cho những ai muốn giảm cân và thanh lọc cơ thể. Hương vị béo bùi của mè kết hợp với cơm gạo lứt tạo nên món ăn dân dã nhưng rất tốt cho sức khỏe.
- Bánh cuốn gạo lứt đen: Dùng gạo lứt đen nghiền thành bột để làm bánh cuốn, cho ra những chiếc bánh màu tím đen bắt mắt, giàu dinh dưỡng. Ăn kèm với nước mắm, chả lụa và rau sống, món này không chỉ thơm ngon mà còn độc đáo.
- Salad gạo lứt đen: Cơm gạo lứt đen nấu chín rồi trộn với các loại rau củ như cà chua bi, dưa chuột, cà rốt, và ớt chuông. Thêm sốt mè rang hoặc sốt chanh leo, món salad này mang đến sự tươi mát, thanh đạm và đầy đủ dinh dưỡng.
- Cháo gạo lứt đen hạt sen: Nấu cháo từ gạo lứt đen kết hợp với hạt sen và nấm hương, bạn sẽ có món cháo thơm ngon, bổ dưỡng, rất thích hợp cho bữa sáng nhẹ nhàng hoặc bữa ăn giúp bồi bổ sức khỏe.
- Sữa gạo lứt đen: Rang gạo lứt đen rồi nấu với nước, sau đó xay nhuyễn và lọc lấy nước để tạo thành sữa gạo lứt đen. Thêm chút đường hoặc mật ong, sữa này không chỉ thơm ngon mà còn bổ dưỡng, thích hợp cho trẻ em và người lớn.
- Cơm cuộn gạo lứt đen: Dùng cơm gạo lứt đen thay thế cơm trắng để làm món cơm cuộn với nhân cá hồi, trứng, và các loại rau củ. Món này vừa ngon miệng lại tốt cho sức khỏe, phù hợp với chế độ ăn kiêng hoặc ăn nhẹ.
Ai không nên ăn nhiều gạo lứt đen? Một số lưu ý và cách bảo quản
Những người nào không nên ăn gạo lứt đen?
Một số đối tượng nên hạn chế ăn nhiều gạo lứt đen để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe:
- Người có hệ tiêu hóa yếu: Gạo lứt đen chứa nhiều chất xơ, có thể gây khó tiêu hoặc đau dạ dày cho những người có hệ tiêu hóa kém hoặc mắc bệnh về dạ dày, viêm ruột.
- Người thiếu hụt khoáng chất: Gạo lứt đen chứa axit phytic – chất có thể cản trở quá trình hấp thu khoáng chất như canxi, sắt, và kẽm, gây khó khăn cho người thiếu hụt khoáng chất này.
- Người mắc bệnh thận: Hàm lượng kali và phốt pho trong gạo lứt đen khá cao, có thể làm tăng áp lực lên thận. Người mắc bệnh thận nên hạn chế ăn để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe thận.
- Người có hệ miễn dịch yếu: Với người có hệ miễn dịch suy giảm, ăn nhiều gạo lứt đen có thể làm giảm hấp thu protein và chất béo, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
- Người đang phục hồi sức khỏe hoặc suy nhược: Với những người đang ốm hoặc thể trạng yếu, việc ăn nhiều gạo lứt đen có thể cản trở quá trình phục hồi do cơ thể phải tiêu hóa lượng chất xơ cao trong gạo.
Những điều cần chú ý khi sử dụng gạo lứt đen
- Ngâm gạo trước khi nấu: Gạo lứt đen cần được ngâm từ 20-30 phút để hạt gạo mềm hơn, dễ tiêu hóa và giúp kích hoạt các dưỡng chất.
- Ăn với lượng vừa phải: Gạo lứt đen chứa nhiều chất xơ, nếu ăn quá nhiều có thể gây khó tiêu và giảm hấp thụ một số vi chất quan trọng. Nên ăn kèm với các loại thực phẩm khác để cân bằng dinh dưỡng.
- Phù hợp với thể trạng: Người có sức khỏe yếu, hệ tiêu hóa kém hoặc đang hồi phục sức khỏe nên hạn chế ăn gạo lứt đen vì nó có thể gây khó tiêu, cản trở quá trình phục hồi.
- Bảo quản đúng cách: Gạo lứt đen có thời hạn sử dụng từ 3-6 tháng. Nên bảo quản trong hộp kín, tránh nơi ẩm ướt để giữ chất lượng và ngăn ngừa mối mọt.
- Kết hợp đa dạng thực phẩm: Để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất, bạn nên ăn gạo lứt đen cùng các nhóm thực phẩm khác như rau, củ, thịt, cá, để có chế độ dinh dưỡng cân bằng.
Cách bảo quản gạo lứt đen để tránh mối mọt
- Dùng hộp đựng kín: Bảo quản gạo trong các hộp kín hoặc túi ziplock để ngăn không khí và độ ẩm xâm nhập, giúp gạo tránh được mối mọt và bảo quản lâu hơn.
- Đặt gạo trong tủ lạnh: Chia nhỏ gạo vào các hộp hoặc túi nhỏ và đặt trong tủ lạnh. Cách này giúp tiêu diệt mối mọt tự nhiên và ngăn ngừa chúng phát triển.
- Dùng ớt hoặc tỏi: Đặt một vài nhánh tỏi hoặc quả ớt khô vào thùng gạo. Mùi của ớt và tỏi giúp xua đuổi mối mọt một cách tự nhiên mà không ảnh hưởng đến chất lượng gạo.
- Phơi gạo dưới nắng nhẹ: Thỉnh thoảng, phơi gạo dưới nắng nhẹ trong vài giờ sẽ giúp giảm độ ẩm trong gạo, tránh nấm mốc và mối mọt phát triển.
- Bảo quản với muối: Rắc một chút muối vào hộp gạo, sau đó đậy kín. Muối có thể giúp giảm độ ẩm và ngăn ngừa mối mọt, nhưng lưu ý không nên cho quá nhiều để tránh làm gạo ẩm.
- Kiểm tra và làm sạch thường xuyên: Định kỳ kiểm tra và vệ sinh thùng đựng gạo, thay gạo mới sau 3-6 tháng để đảm bảo chất lượng tốt nhất.
Bảng giá gạo lứt đen cập nhật mới nhất
Loại gạo lứt đen | Giá tham khảo |
Gạo lứt đen thông thường | 40.000 – 50.000 VNĐ/kg |
Gạo lứt đen hữu cơ | 80.000 – 100.000 VNĐ/kg |
Gạo lứt đen đóng gói cao cấp (hút chân không) | 90.000 – 120.000 VNĐ/kg |
Gạo lứt đen nhập khẩu | 100.000 – 150.000 VNĐ/kg |
Gạo lứt đen là một lựa chọn tuyệt vời cho những ai quan tâm đến dinh dưỡng và sức khỏe. Với hàm lượng chất xơ, chất chống oxy hóa và các dưỡng chất quan trọng như vitamin và khoáng chất, gạo lứt đen không chỉ giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, tim mạch mà còn mang đến nhiều lợi ích khác như tăng cường miễn dịch và bảo vệ thị lực. Thêm gạo lứt đen vào thực đơn hàng ngày là cách đơn giản để chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện và bền vững. Hy vọng những thông tin trong bài viết trên của Công Ty TOMAX Holding sẽ hữu ích cho mọi người.