Gạo ST25 – niềm tự hào của nông nghiệp Việt Nam, không chỉ nổi tiếng với danh hiệu “Gạo ngon nhất thế giới” mà còn là minh chứng cho sự kỳ công trong quy trình canh tác. Để tạo ra những hạt gạo thơm ngon, dẻo mềm và giàu giá trị dinh dưỡng, người nông dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các kỹ thuật trồng trọt hiện đại. Bài viết này TOMAX Holding sẽ giới thiệu chi tiết quy trình kỹ thuật trồng gạo ST25, giúp tối ưu năng suất, chất lượng và bảo vệ môi trường, đồng thời khẳng định vị thế của gạo Việt trên thị trường quốc tế.
Điều kiện về khí hậu
Giống lúa ST25 phát triển tốt trong điều kiện khí hậu thích hợp, bao gồm cả nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng.
Nhiệt độ:
- Lúa ST25 yêu cầu nhiệt độ ấm áp để phát triển tốt nhất. Nhiệt độ lý tưởng từ 25°C đến 35°C.
- Nếu nhiệt độ quá thấp dưới 20°C hoặc quá cao trên 40°C, cây lúa có thể gặp khó khăn trong sinh trưởng và phát triển.
Độ ẩm:
- Độ ẩm rất quan trọng với lúa ST25 vì cây cần môi trường ẩm để rễ phát triển tốt.
- Độ ẩm lý tưởng nằm trong khoảng 70% – 85%.
- Khi độ ẩm quá thấp, đất sẽ khô cằn, ảnh hưởng đến sự phát triển của rễ và khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây.
Ánh sáng:
- Lúa ST25 cần ánh sáng mặt trời từ 12-14 giờ mỗi ngày để quang hợp hiệu quả.
- Ánh sáng không chỉ giúp cây phát triển mà còn ảnh hưởng đến quá trình trổ bông và hình thành hạt lúa.
Lượng mưa:
- Lượng mưa hàng năm ảnh hưởng đến độ ẩm đất và khả năng gieo trồng lúa.
- ST25 thường thích hợp với khu vực có lượng mưa vừa phải từ 1,2m – 2,5m mỗi năm.
- Tuy nhiên, nếu mưa quá nhiều hoặc kéo dài liên tục, có thể dẫn đến ngập úng và giảm năng suất.
Gió và thời tiết cực đoan:
- Giống lúa ST25 không chịu được gió mạnh và điều kiện thời tiết cực đoan như bão lụt.
- Cây lúa phát triển tốt nhất ở vùng có khí hậu ổn định, ít biến đổi đột ngột về thời tiết.
Phương pháp gieo trồng lúa ST25 tốt nhất
Gạo ST25 được sản xuất từ một giống lúa cao cấp của Việt Nam, nổi tiếng với hương vị thơm ngon và chất lượng dinh dưỡng cao. Để đạt được sản lượng và chất lượng tốt nhất khi gieo trồng giống lúa này, cần áp dụng các phương pháp gieo trồng khoa học và chăm sóc kỹ lưỡng. Dưới đây là các bước và lưu ý quan trọng:
Chọn giống và xử lý giống
- Chọn giống chất lượng: Sử dụng giống ST25 đạt chuẩn, không bị lép, sâu bệnh.
- Xử lý hạt giống: Ngâm hạt trong nước ấm (khoảng 2 phần nước sôi, 3 phần nước lạnh) trong 24 giờ, sau đó ủ ẩm trong 36-48 giờ đến khi hạt nứt nanh.
Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Gạo ST25 phát triển tốt nhất trên đất phù sa, đất sét pha hoặc đất thịt nhẹ có độ pH từ 5.5-6.5.
- Làm đất: Cày xới đất kỹ, làm sạch cỏ dại, xử lý mầm bệnh. Bón lót phân hữu cơ hoặc phân chuồng hoai mục để tăng độ phì nhiêu.
- Cân đối nước: Đảm bảo hệ thống thoát nước tốt, tránh ngập úng khi lúa mới gieo.
Gieo trồng
- Thời vụ: Gieo trồng ST25 thích hợp vào các mùa khô hoặc mùa vụ có ánh nắng đầy đủ, thường là vụ Đông Xuân hoặc Hè Thu.
- Mật độ gieo: Sử dụng khoảng 120-150 kg giống/ha, tùy thuộc vào phương pháp gieo (gieo sạ hay cấy tay).
- Khoảng cách: Nếu cấy tay, khoảng cách thích hợp là 20×15 cm để đảm bảo cây lúa phát triển mạnh và hạn chế sâu bệnh.
Quy trình chăm sóc lúa ST25
Để đạt năng suất cao và chất lượng tốt nhất cho lúa ST25, quy trình chăm sóc cần tuân thủ nghiêm ngặt các giai đoạn sinh trưởng của cây lúa. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
Giai đoạn nảy mầm và mạ (0-15 ngày)
- Tưới nước: Duy trì độ ẩm đất đủ để hạt giống nảy mầm, không để ruộng ngập nước.
- Bón phân lót: Ưu tiên sử dụng phân hữu cơ với liều lượng phù hợp và bón trước khi gieo để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây.
- Phòng trừ cỏ dại: Sử dụng thuốc trừ cỏ tiền nảy mầm hoặc làm sạch cỏ bằng tay nếu gieo cấy trên diện tích nhỏ.
Giai đoạn đẻ nhánh (16-35 ngày)
Tưới nước:
- Duy trì mực nước ruộng từ 2-3 cm để kích thích lúa đẻ nhánh.
- Sau khi đẻ nhánh tập trung (30 ngày), tháo nước để rễ lúa phát triển mạnh hơn.
Bón phân thúc lần 1:
- Chất hữu cơ: 22%
- Đạm tổng hợp (N): 2%
- Lân hữu hiệu (P2O5): 2%
- Kali hữu hiệu (K2O): 30%
- pH: 5
- Tỷ lệ C/N: 12
Cấy dặm: Nếu cấy tay, tiến hành tỉa dặm các khoảng trống để đảm bảo mật độ lúa đồng đều.
Phòng trừ sâu bệnh: Theo dõi sát để xử lý rầy nâu, sâu cuốn lá nếu có. Ưu tiên sử dụng biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM, sử dụng biện pháp sinh học như thiên địch,…
Giai đoạn đón đòng – làm đòng
Tưới nước:
- Tăng mực nước ruộng lên 5cm để cung cấp đủ nước cho cây phát triển.
- Không để ruộng khô vì đây là giai đoạn quyết định năng suất.
Bón phân thúc lần 2:
- Chất hữu cơ: 22%
- Đạm tổng hợp (N): 2%
- Lân hữu hiệu (P2O5): 2%
- Kali hữu hiệu (K2O): 30%
- pH: 5
- Tỷ lệ C/N: 12
Phòng trừ sâu bệnh: Tập trung kiểm tra các loại bệnh như đạo ôn, cháy bìa lá, và sâu đục thân. Phun thuốc khi cần thiết.
Tỉa bớt nhánh: Loại bỏ các nhánh vô hiệu để tập trung dinh dưỡng cho cây chính.
Giai đoạn trổ bông và chín (90-100 ngày, điều kiện lạnh thời gian dài hơn 110 ngày mới thu hoạch)
- Tưới nước: Duy trì mực nước 3-5 cm trong giai đoạn trổ bông. Sau đó rút nước dần khi lúa chín khoảng 80-90% (7-10 ngày trước thu hoạch).
- Bón phân thúc lần 3 (nếu cần): Sử dụng phân bón hữu cơ TOMAX GELOM2 để vô gạo, hạt to tròn, bóng đẹp, tăng cường chất lượng hạt.
- Phòng trừ sâu bệnh: Chú ý đến bệnh thối cổ bông, rầy nâu, và sâu cuốn lá. Sử dụng các biện pháp sinh học và hạn chế lạm dụng thuốc hóa học.
Thu hoạch
- Thời điểm thu hoạch: Khi lúa chín từ 85-90%, hạt chắc và vỏ trấu chuyển màu vàng.
- Phơi sấy: Phơi lúa dưới ánh nắng nhẹ hoặc sử dụng máy sấy để giữ được chất lượng và mùi thơm đặc trưng của gạo ST25.
- Thu hoạch: Ưu tiên thu hoạch và xay xát trong vòng 24h để đảm bảo chất lượng lúa
- Bảo quản: Lúa sau khi sấy cần được bảo quản trong kho kín, thoáng mát, tránh ẩm mốc và sâu mọt.
Lưu ý quan trọng
- Quản lý nước: Lúa ST25 rất nhạy cảm với sự thiếu nước ở các giai đoạn quan trọng (đẻ nhánh, làm đòng, trổ bông). Cần duy trì chế độ tưới phù hợp.
- Phân bón: Bón phân đúng thời điểm, đúng liều lượng. Không bón quá nhiều phân đạm để tránh lốp cây và dễ mắc bệnh.
- Sâu bệnh: Sử dụng biện pháp phòng ngừa tổng hợp (IPM) như canh tác luân canh, sử dụng giống kháng bệnh, và quản lý dịch hại bằng thiên địch.
Một số tiêu chuẩn và chứng nhận của gạo ST25
Để đạt tiêu chuẩn chất lượng và đáp ứng các yêu cầu xuất khẩu, ST25 thường đạt được một số tiêu chuẩn và chứng nhận quan trọng. Dưới đây là một số tiêu chuẩn và chứng nhận phổ biến:
Tiêu chuẩn chất lượng gạo
- Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN): Gạo ST25 cần đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng gạo trong TCVN như độ ẩm, tỷ lệ hạt nguyên, hạt vỡ, và không chứa tạp chất.
Chứng nhận trong nước
- Chứng nhận VietGAP (Vietnam Good Agricultural Practices): Gạo ST25 được sản xuất theo quy trình VietGAP để đảm bảo an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng. Áp dụng quy trình sản xuất sạch, kiểm soát thuốc bảo vệ thực vật và phân bón.
- Chứng nhận OCOP (Mỗi xã một sản phẩm): Nhiều vùng sản xuất gạo ST25 đã được công nhận OCOP 5 sao, đảm bảo chất lượng và giá trị đặc sản địa phương.
Chứng nhận quốc tế
- Chứng nhận GlobalGAP (Global Good Agricultural Practices): Được công nhận toàn cầu, chứng nhận này đảm bảo quy trình canh tác bền vững, an toàn thực phẩm, và truy xuất nguồn gốc.
- Chứng nhận HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points): Quy trình sản xuất và chế biến gạo ST25 phải tuân thủ HACCP để đảm bảo không có nguy cơ ô nhiễm trong suốt chuỗi cung ứng.
- Chứng nhận ISO 22000: Xác nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, từ sản xuất đến phân phối, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.
- Chứng nhận hữu cơ (Organic Certification): Một số vùng trồng gạo ST25 được chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn USDA Organic (Mỹ) hoặc EU Organic (Châu Âu), đảm bảo không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu tổng hợp.
Chứng nhận về xuất khẩu
- Chứng nhận FDA (Food and Drug Administration): Gạo ST25 phải được chứng nhận bởi FDA để xuất khẩu vào thị trường Mỹ.
- Chứng nhận Kosher và Halal: Đáp ứng các tiêu chuẩn tôn giáo (Do Thái và Hồi giáo) để thâm nhập vào các thị trường đặc thù như Trung Đông, Indonesia, hoặc Malaysia.
- Chứng nhận FSSC 22000: Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm dành cho các doanh nghiệp xuất khẩu thực phẩm, bao gồm gạo.
Danh hiệu và giải thưởng
- Danh hiệu “Gạo ngon nhất thế giới”: Năm 2019 và năm 2023, gạo ST25 được công nhận là giống gạo ngon nhất thế giới tại cuộc thi “World’s Best Rice”. Đây là một minh chứng quan trọng về chất lượng và vị thế của gạo ST25 trên thị trường quốc tế.
- Giải thưởng trong nước: Đạt nhiều giải thưởng nông nghiệp Việt Nam, khẳng định giá trị và sự ưu việt của giống gạo ST25.
Lời kết
Kỹ thuật trồng gạo ST25 không chỉ là một quy trình canh tác nông nghiệp mà còn là sự kết tinh của khoa học, kinh nghiệm và tâm huyết của người nông dân Việt Nam. Việc áp dụng đúng các phương pháp gieo trồng, chăm sóc và thu hoạch không chỉ giúp đảm bảo năng suất và chất lượng vượt trội của giống gạo nổi tiếng này mà còn góp phần khẳng định vị thế của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Xem thêm:
Lợi ích sức khỏe bất ngờ từ gạo ST25
Phát triển nông nghiệp hữu cơ: Định hướng, chính sách và triển vọng bền vững